Het goederenvervoer per spoor zal de komende jaren ernstige hinder ondervinden van de aanleg van het Duitse deel van de Betuweroute.
Het aantal treinen dat gebruik maakt van de huidige Betuweroute, van de Maasvlakte tot Zevenaar, kan daardoor met tientallen procenten afnemen.
Tarieven spoorgebruik te hoog
Dat melden railvervoerders, Havenbedrijf Rotterdam en exploitant van de Betuweroute Keyrail in gesprekken met Het Financieele Dagblad.
Als gevolg van de economische crisis blijft het gebruik van de Betuweroute nu al achter bij de ramingen. Het aantal treinen op de goederenlijn is sinds 2011 niet meer toegenomen. Dat komt volgens railvervoerders mede doordat de tarieven voor het spoorgebruik te hoog zijn om te kunnen concurreren met binnenvaart en wegvervoer. Het marktaandeel van het spoor in het goederenvervoer is daardoor teruggelopen van 13% naar minder dan 10%.
Veel treinen omgeleid
Er rijden nu gemiddeld circa zestig treinen per dag op de Betuweroute. Het spoor kan een veelvoud daarvan aan, maar kampt met een flessenhals bij Zevenaar waar de lijn aansluit op het ‘gewone’ Duitse spoornet. Dit knelpunt moet worden opgelost met aanleg van het Duitse deel van de Betuweroute, waarvoor recent de financiering is geregeld. Het nieuwe traject is echter op zijn vroegst over tien jaar gereed. Tijdens de bouwwerkzaamheden kan het aantal goederentreinen op de Betuweroute op sommige werkdagen terugvallen tot onder de twintig per dag.
Vanwege de werkzaamheden in Duitsland zullen veel goederentreinen moeten worden omgeleid, vooral via de zogeheten Brabantroute. Die geeft via Venlo toegang tot het Duitse achterland. De spoorverbinding is echter nu al zwaarbelast en biedt volgens de vervoersbedrijven te weinig ruimte om de extra krapte op de Betuweroute op te vangen.
‘Daar krijgen wij last van’
‘De beperkte capaciteit op het spoornet baart me zorgen’, zegt directeur Aart Klompe van DB Schenker Rail, de grootste railvervoerder van Nederland. ‘Er zullen veel interrupties zijn tijdens de bouw in Duitsland. Daar krijgen wij last van.’
Ook spoorexploitant Keyrail vreest grote problemen. ‘Met de traditionele aanpak gaan we het niet redden’, aldus directeur Cees Tommel. Hij probeert nog dit najaar oplossingen te vinden in samenspraak met de gehele spoorsector.
Een enorme logistieke opgave
De krapte op het spoorwegnet raakt ook de Rotterdamse haven. Die gaat ervan uit dat de goederenoverslag jaarlijks met 2% tot 3% groeit. Maar vanwege milieueisen mag op termijn slechts 35% van de aangevoerde containers via de weg worden afgevoerd, zegt Emile Hoogsteden, directeur logistiek van Havenbedrijf Rotterdam. De rest moet via de binnenvaart en het spoor. Hij spreekt van ‘een enorme logistieke opgave’.
Het aandeel van het spoor in het goederenvervoer moet volgens het kabinet verdubbelen naar 20%. ‘Het betekent dat er over twintig jaar vijfmaal zo veel treinen van de Maasvlakte moeten vertrekken als nu’, aldus Keyrail-directeur Tommel.
Nog niets terugverdiend
Van de kosten voor de aanleg van de Betuweroute, ruwweg € 5 mrd, is overigens nog niets terugverdiend. De huidige tarieven voor het spoorgebruik (vanaf € 2,50 per gereden kilometer) zijn alleen gekoppeld aan de directe kosten. Vervoerders vinden die tarieven nu al te hoog.
via: www.fd.nl